بهترین نهالهای گردو برای مناطق سردسیر و مقابله با آفات شامل ارقام فرنور، چندلر و ژنوتیپ 9 و 11 کانادایی هستند. این ارقام دیرگل بوده، تا دمای حدود ۲۰- درجه سانتیگراد مقاومت دارند و در برابر بسیاری از آفات و بیماریها عملکرد قابلقبولی نشان میدهند.
معیارهای انتخاب نهال گردو مقاوم
برای مناطق سردسیر انتخاب نهال مناسب حیاتی است:
- دیربرگ بودن: جوانهزنی دیرتر برای جلوگیری از سرمازدگی بهاره.
- مقاومت ژنتیکی به سرما: توانایی تحمل یخبندان زمستانی و سرمای طولانی.
- پیشرس بودن: باردهی اقتصادی سریعتر (۴–۶ سال).
- مقاومت به آفات و بیماریها: کاهش هزینههای سمپاشی و مراقبت.
- سازگاری با خاک و آب محلی: تحمل شوری و کمآبی.
معرفی مقاومترین ارقام گردو
ژنوتیپهای 9 و 11 ایرانی اصلاحشده :
مقاومت به سرما: بسته به منطقه
مقاومت به آفات: مقاومتر از ارقام بومی سنتی
باردهی: اقتصادی و سازگار
مناسب برای ارتفاع: متناسب با خاک محلی 0 تا 3000 متر
کانادایی (Canadian)
مقاوم به سرمای طولانی
مقاومت خوب در برابر آفات
عملکرد یکنواخت
مناسب برای ارتفاع: مناطق سرد و کوهستانی
چندلر (Chandler)
مقاومت به آفات: مقاوم به سرمای بهاره
باردهی: نسبتاً مقاوم به آفات
ویژگی باردهی: باردهی بالا، مغز درشت
مناسب برای ارتفاع: بالای ۱۰۰۰ متر
فرنور (Fernor)
تا ۲۰- درجه سانتیگراد
مقاوم به بیماریهای قارچی و آفات رایج
زودبازده، دیرگل، مغز باکیفیت
۱۵۰۰–۲۲۰۰ متر
پدرو (Pedro)
مقاومت متوسط
حساسیت کمتر به کرمها
باردهی سریع
مناطق نیمهسرد
مقاومت در برابر آفات
- فرنور و چندلر به دلیل دیرگل بودن کمتر در معرض حمله آفات بهاره قرار میگیرند.
- کانادایی مقاومت خوبی در برابر بیماریهای قارچی دارد.
- ارقام اصلاحشده ایرانی با انتخاب ژنوتیپهای مقاوم، ریسک آفات را کاهش میدهند.
توصیههای کاربردی برای باغداران
- در مناطقی که زمستانهای سرد و بهارهای ناپایدار دارد، گردو فرنور و چندلر بهترین گزینهها هستند.
- برای ارتفاعات بالاتر از ۱۵۰۰ متر، فرنور به دلیل تحمل سرمای شدید و باردهی باکیفیت توصیه میشود.
- در مناطقی با سرمای ناگهانی بهاره، حتماً از ارقام دیرگل استفاده کنید.
- برای کاهش آفات، مدیریت تلفیقی شامل هرس مناسب، تغذیه متعادل و پایش منظم ضروری است.
- گردو ژنوتیپ 9 و 11 برترین گزبنه برای مناطق سرد و بهارهای ناپایدار هستند.
گردو ژنوتیپ ۹ و ژنوتیپ ۱۱ به دلیل دیرگل بودن، مقاومت بالا در برابر سرمای زمستان و سرمازدگی بهاره، باردهی اقتصادی سریع و عملکرد یکنواخت، بهترین گزینه برای مناطق سردسیری ایران مانند آذربایجان غربی، کردستان، خراسان شمالی، همدان، دماوند و غیره محسوب میشوند.
دلایل برتری ژنوتیپ ۹ و ۱۱ در مناطق سردسیری
1. مقاومت به سرما
- تحمل دما تا حدود ۲۰- درجه سانتیگراد بدون آسیب جدی به جوانهها.
- دیرگل بودن (شروع گلدهی از اواخر فروردین تا اردیبهشت) که مانع از سرمازدگی بهاره میشود.
2. باردهی اقتصادی و سریع
- ژنوتیپ ۹ در شرایط مناسب میتواند ۱۲ تا ۱۶ تن در هکتار محصول تولید کند.
- ژنوتیپ ۱۱ نیز باردهی یکنواخت و مغز باکیفیت دارد و از سال سوم به باردهی اقتصادی میرسد.
3. مقاومت در برابر آفات و بیماریها
- هر دو ژنوتیپ نسبت به بیماریهای قارچی و آفات رایج گردو مقاومت بالاتری نسبت به ارقام سنتی دارند.
- این ویژگی باعث کاهش هزینههای سمپاشی و مدیریت باغ میشود.
4. سازگاری با اقلیمهای مختلف
- ژنوتیپ ۹ و ۱۱ علاوه بر مناطق سردسیر، در اقلیمهای نیمهسرد و کوهستانی نیز عملکرد خوبی دارند.
- این سازگاری باعث میشود باغداران در استانهای مختلف بتوانند از این ارقام استفاده کنند.
مقایسه ژنوتیپ ۹ و ۱۱
| ویژگی | ژنوتیپ ۹ | ژنوتیپ ۱۱ |
|---|---|---|
| زمان گلدهی | دیرگل (اواخر فروردین–اردیبهشت) | دیرگل |
| مقاومت به سرما | تا ۲۰- درجه | مشابه ژنوتیپ ۹ |
| باردهی در هکتار | ۱۲–۱۶ تن | ۱۰–۱۲ تن |
| شروع باردهی اقتصادی | سال سوم | سال سوم |
| مقاومت به آفات | بالا | بالا |
| کیفیت مغز | درشت، سفید، بازارپسند | یکنواخت، با درصد چربی مناسب |
توصیه برای باغداران مناطق سردسیر
- در مناطق سردسیری، ژنوتیپ ۹ به دلیل باردهی بالاتر و دیرگل بودن، انتخاب اول است.
- در مناطقی با سرمای طولانی و ریسک بالای سرمازدگی، ترکیب ژنوتیپ ۹ و ۱۱ میتواند ریسک را کاهش دهد.
- برای موفقیت بیشتر، حتماً از نهالهای شناسنامهدار و دارای گواهی سلامت استفاده کنید تا از آفات و بیماریهای نهفته جلوگیری شود.
انواع نهال گردو ژنوتیپ ۹
ژنوتیپ ۹ یکی از بهترین و مقاومترین ارقام اصلاحشده گردو در ایران است که برای مناطق سردسیر و کوهستانی توصیه میشود. این ژنوتیپ در واقع یک خانواده از نهال گردو هست که با انتخاب و تکثیر از پایههای مادری مقاوم، چندین تیپ فرعی با ویژگیهای نزدیک به هم دارد.
ویژگیهای عمومی ژنوتیپ ۹
- دیرگل بودن → جلوگیری از سرمازدگی بهاره.
- مقاومت بالا به سرما → تحمل دما تا حدود ۲۰- درجه سانتیگراد.
- باردهی اقتصادی سریع → شروع باردهی از سال سوم.
- عملکرد بالا → میانگین ۱۲–۱۶ تن در هکتار.
- مغز سفید و درشت → بازارپسند و مناسب صادرات.
- مقاومت نسبی به آفات و بیماریها → کاهش هزینههای مراقبت.
انواع نهالهای ژنوتیپ ۹
ژنوتیپ ۹ بهصورت چند تیپ فرعی در نهالستان عرضه میشود:
- ژنوتیپ ۹ پایه بذری
- تکثیر از بذر مادری مقاوم.
- رشد قوی و ریشهزایی عمیق.
- مناسب برای خاکهای نیمهسنگین و مناطق سرد.
- ژنوتیپ ۹ پیوندی
- پیوند روی پایههای مقاوم (مانند پایه ایرانی یا پایه اصلاحشده).
- یکنواختی بیشتر در باردهی و کیفیت مغز.
- توصیهشده برای باغهای تجاری بزرگ.
- ژنوتیپ ۹ اصلاحشده (کلونال)
- انتخاب از بهترین درختان مادری با عملکرد بالا.
- بیشترین مقاومت به سرما و آفات.
- باردهی یکنواخت و مغز با درصد چربی بالا.
- ژنوتیپ ۹ گلدانی (نهال آماده کشت)
- عرضه در نهالستانها برای کشت سریع و کاهش تلفات.
- مناسب برای باغداران تازهکار یا پروژههای بزرگ.
مقایسه انواع ژنوتیپ ۹
| نوع نهال | مزایا | معایب | کاربرد |
|---|---|---|---|
| بذری | ریشهزایی قوی، مقاومت بالا | ناهمگونی در باردهی | باغهای کوچک و نیمهتجاری |
| پیوندی | یکنواختی در محصول، باردهی سریع | نیاز به مراقبت بیشتر در سالهای اول | باغهای تجاری بزرگ |
| اصلاحشده | بیشترین مقاومت و کیفیت | قیمت بالاتر | مناطق سردسیر و صادراتی |
| گلدانی | آماده کشت، کاهش تلفات | هزینه بیشتر | پروژههای سریع و صنعتی |
توجه کنید نهال گردو ژنوتیپ 9 و 11 فقط رقم کانادایی آن برتری های نامبرده را دارند و بقیه در رتبه های پایینتر هستند. این رقم ریشه مویی و ضخامت مناسبی دارد که در نصویر زیر مشاهده میفرمایید.
