مخملک و درمان آن
چکیده : مخملک، یا تب مخملی، یک بیماری عفونی است که عمدتاً در کودکان رخ می‌دهد. این بیماری توسط نوعی باکتری به نام *استرپتوکوک پیوژنز* (Streptococcus pyogenes) ایجاد می‌شود که همان باکتری عامل گلودرد چرکی نیز هست.
به نقل از وب سایت کودک الکترونیک مخملک، یا تب مخملی، یک بیماری عفونی است که عمدتاً در کودکان رخ می‌دهد. این بیماری توسط نوعی باکتری به نام *استرپتوکوک پیوژنز* (Streptococcus pyogenes) ایجاد می‌شود که همان باکتری عامل گلودرد چرکی نیز هست.
مخملک معمولاً با شروع ناگهانی تب و گلودرد آغاز می‌شود و سپس باعث ظهور یک جوش پوستی قرمز رنگ می‌شود که به نام “راش” شناخته می‌شود. این جوش‌ها ابتدا روی صورت و گردن ظاهر می‌شوند و سپس به سرتاسر بدن گسترش می‌یابند.
سایر علائم مخملک می‌تواند شامل درد شکم، سردرد، ورم غدد لنفاوی، و علائم شبیه به سرماخوردگی باشد. زبان بیمار نیز ممکن است قرمز و متورم شود که به آن “زبان توت فرنگی” گفته می‌شود.
درمان مخملک معمولاً شامل استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها برای مقابله با عفونت باکتریایی است. در صورت عدم درمان، مخملک می‌تواند عوارض جدی مانند روماتیسم قلبی ایجاد کند.
ایا بزرگسالان هم مخملک می گیرند
بله، بزرگسالان نیز می‌توانند به مخملک مبتلا شوند، اما این بیماری بیشتر در کودکان بین 5 تا 15 سال شایع است. در بزرگسالان، مخملک کمتر رایج است و معمولاً با علائم ملایم‌تری نسبت به کودکان بروز می‌کند. با این حال، اگر بزرگسالان به مخملک مبتلا شوند، باید همانند کودکان تحت درمان قرار گیرند تا از بروز عوارض جلوگیری شود.
بزرگسالانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا افرادی که در تماس نزدیک با کودکان مبتلا به مخملک هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. علائم مخملک در بزرگسالان مشابه کودکان است و شامل گلودرد، تب، راش قرمز روی پوست، و “زبان توت فرنگی” می‌شود.
در صورت مشاهده علائم مخملک، بزرگسالان نیز باید به پزشک مراجعه کنند و دوره درمان را به طور کامل دنبال کنند.
راه های درمان مخملک
درمان مخملک عمدتاً بر استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و مراقبت‌های حمایتی متمرکز است. در اینجا چند راهکار اصلی برای درمان مخملک آورده شده است:
1. آنتی‌بیوتیک‌ها:
– پنی‌سیلین یا آموکسی‌سیلین: آنتی‌بیوتیک‌های رایج برای درمان مخملک هستند. این داروها به طور مؤثری با باکتری‌های *استرپتوکوک* مقابله می‌کنند و عفونت را از بین می‌برند.
– سفالوسپورین‌ها: اگر بیمار به پنی‌سیلین حساسیت داشته باشد، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌های دیگری مانند سفالوسپورین‌ها را تجویز کند.
2. مراقبت‌های حمایتی:
– استراحت: بیمار باید به اندازه کافی استراحت کند تا بدنش بتواند با عفونت مقابله کند.
– مصرف مایعات: برای جلوگیری از کم‌آبی بدن، بیمار باید مقدار کافی آب و مایعات دیگر مصرف کند.
– مسکن‌ها: برای کاهش تب و تسکین درد گلو، می‌توان از داروهای مسکن مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کرد.
3. پرهیز از انتشار بیماری:
– جلوگیری از تماس با دیگران: برای جلوگیری از انتشار بیماری به دیگران، بیمار باید تا زمان رفع کامل علائم و تا زمانی که آنتی‌بیوتیک‌ها را به مدت 24 ساعت مصرف کرده باشد، از تماس نزدیک با دیگران خودداری کند.
– شستن مرتب دست‌ها: بیمار و اطرافیانش باید دست‌های خود را به طور مرتب بشویند تا از انتقال بیماری جلوگیری کنند.
4. مراجعه به پزشک:
– در صورتی که علائم بیماری شدیدتر شد یا پس از چند روز بهبود نیافت، بیمار باید به پزشک مراجعه کند.
5. پیگیری درمان:
– مصرف کامل دارو: حتی اگر علائم قبل از پایان دوره درمان از بین بروند، بیمار باید داروها را طبق دستور پزشک تا انتها مصرف کند تا از عود بیماری و پیشگیری از عوارض جلوگیری شود.
6. مراقبت از پوست:
– برای کاهش خارش ناشی از جوش‌ها، می‌توان از کرم‌های مرطوب‌کننده یا آنتی‌هیستامین‌ها استفاده کرد.
این روش‌های درمانی معمولاً بهبودی کامل را در عرض چند روز تا یک هفته فراهم می‌کنند. رعایت دقیق دستورات پزشک برای جلوگیری از عوارض جدی مانند روماتیسم قلبی یا گلومرولونفریت (نوعی بیماری کلیوی) بسیار مهم است.
برای درمان خانگی مخملک کودکان نیز مقاله ای مفید در سایت کودک الکترونیک منتشر شده که برای خواندن آن اینجا کلیک کنید
دوره نقاهت مخملک
دوره نقاهت مخملک معمولاً یک تا دو هفته طول می‌کشد. اما طول این دوره به عواملی مانند شدت بیماری، زمان شروع درمان و وضعیت عمومی سلامت بیمار بستگی دارد. در این دوره باید مراقبت‌های زیر انجام شود:
1. استراحت کافی:
– بیمار باید استراحت کافی داشته باشد تا بدن بتواند به طور کامل بهبود یابد.
2. مصرف داروها:
– بیمار باید دوره درمان با آنتی‌بیوتیک را طبق دستور پزشک کامل کند، حتی اگر علائم بیماری زودتر از پایان دوره درمان بهبود یابد. این کار از عود بیماری و جلوگیری از عوارض احتمالی جلوگیری می‌کند.
3. رعایت بهداشت:
– شستن مرتب دست‌ها و استفاده از وسایل شخصی مانند حوله و ظروف غذاخوری مجزا برای جلوگیری از انتقال عفونت به دیگران مهم است.
4. رژیم غذایی مناسب:
– مصرف مایعات فراوان و غذای سبک و مغذی به بهبود سریع‌تر کمک می‌کند.
5. کنترل علائم:
– در صورت بروز علائمی مانند تب یا خارش، می‌توان از داروهای مسکن و کرم‌های ضد خارش با تجویز پزشک استفاده کرد.
اگر درمان به موقع آغاز شود و بیمار دستورات پزشک را رعایت کند، معمولاً بهبودی کامل در مدت یک هفته حاصل می‌شود. با این حال، اگر علائم بیماری پس از این مدت همچنان ادامه داشت یا شدیدتر شد، باید به پزشک مراجعه شود.
برای مخملک چی بخوریم خوبه
در دوران مخملک، مصرف برخی غذاها و نوشیدنی‌ها می‌تواند به بهبود سریع‌تر کمک کند و علائم را تسکین دهد. در اینجا چند توصیه تغذیه‌ای برای دوران بیماری مخملک آورده شده است:
1. مایعات فراوان:
– آب: حفظ آب بدن برای جلوگیری از کم‌آبی بسیار مهم است، به خصوص به دلیل تب.
– آب‌میوه‌های طبیعی: آب پرتقال، لیمو، یا آب سیب می‌تواند به تامین ویتامین C و تقویت سیستم ایمنی کمک کند.
– چای‌های گیاهی: چای بابونه یا چای زنجبیل می‌تواند به تسکین گلودرد کمک کند.
2. سوپ‌ها و غذاهای نرم:
– سوپ مرغ: سوپ مرغ گرم و ساده می‌تواند تسکین‌دهنده باشد و مواد مغذی ضروری را فراهم کند.
– پوره سیب‌زمینی: یک غذای نرم و آسان برای هضم که می‌تواند بدون تحریک گلو مصرف شود.
– آبگوشت‌ها و سوپ‌های دیگر: سوپ‌هایی که حاوی سبزیجات و پروتئین‌های سبک هستند، می‌توانند به تقویت بدن کمک کنند.
3. میوه‌ها و سبزیجات نرم:
– میوه‌های نرم: موز، پوره سیب و دیگر میوه‌های نرم که به راحتی بلعیده می‌شوند، گزینه‌های خوبی هستند.
– سبزیجات پخته: سبزیجاتی مانند هویج و کدو حلوایی که به خوبی پخته و نرم شده‌اند.
4. غذاهای خنک:
– ماست: ماست خنک می‌تواند به تسکین گلودرد کمک کند و پروبیوتیک‌ها نیز برای تقویت سیستم ایمنی مفید هستند.
– بستنی یا ژله: می‌تواند به کاهش التهاب گلو کمک کند و احساس آرامش بخشد.
5. پرهیز از غذاهای تحریک‌کننده:
– غذاهای تند، شور یا اسیدی: این غذاها می‌توانند گلودرد را بدتر کنند و باید از مصرف آنها خودداری شود.
– غذاهای سفت و خشک: مانند نان خشک یا چیپس که می‌توانند گلو را تحریک کنند.
6. ویتامین‌ها و مکمل‌ها:
– ویتامین C: مصرف غذاهای غنی از ویتامین C مانند مرکبات و توت‌فرنگی می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند.
– روی (Zinc): غذاهای حاوی روی، مانند آجیل و حبوبات، می‌توانند در بهبود سریع‌تر عفونت مفید باشند.
پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و مصرف کافی مایعات به بدن کمک می‌کند تا با عفونت مقابله کرده و سریع‌تر بهبود یابد. همچنین مهم است که به اندازه کافی استراحت کنید تا بدن شما بتواند انرژی لازم برای مبارزه با بیماری را داشته باشد.